Tiny House & Camperisolatie

Steeds meer mensen realiseren zich dat de mensheid teveel ruimte inneemt ten opzichte van al het andere leven op deze planeet. Daarom kiezen steeds meer mensen voor een minimalistische levensstijl. Daarom zijn Tiny Houses en omgebouwde bussen momenteel erg in trek. Bij kleine behuizingen is het echter een extra uitdaging om binnen de vaak relatief lichte en dunne constructies aan alle gewenste eisen te voldoen om behaaglijk te wonen: warm in de winter, koel in de zomer en een stabiele luchtvochtigheid.

Tiny Houses

Bij een te hoge luchtvochtigheid, zoals vaak voorkomt in Nederland, voelt een Tiny House al snel kil in de herfst en winter, of benauwd in de zomer. Een woning is als je derde huid, na je eigen huid en je kleding. Een comfortabel en gezond binnenklimaat is daarom van extra groot belang in een Tiny House. Bij een geringe wanddikte en isolatiewaarde is dit met natuurlijke materialen goed mogelijk. Naast voldoende natuurlijke ventilatie kan het huisje het binnenklimaat zelf reguleren doordat vocht door de wand heen kan verdwijnen. Daarom is het ook belangrijk om zo dampopen mogelijk te bouwen. 

Foto's: Marjolein in het klein

Een Tiny House of camper voldoende isoleren voor de winter is niet zo moeilijk, maar koel houden in de zomer is een grotere uitdaging. Hier bieden isolatiematerialen van natuurlijke vezels de oplossing, omdat ze een goede natuurlijke faseverschuiving hebben. 

Constructie & Opbouw

Aan de binnenzijde van het houtskelet van een Tiny House kan gewerkt worden met bijvoorbeeld Elka esb als constructieplaat. Indien nodig kunnen de plaatnaden worden afgeplakt met tape als luchtdichting en damprem. Een andere optie is Ecoplex Multiplex, een constructieplaat en eindafwerking ineen. Wanneer voor Ecoplex wordt gekozen, kan eventueel gebruik worden gemaakt van Pro Clima Intello folie als damprem. Dit is afhankelijk van de isolatiedikte en totale opbouw van de wandconstructie.

Schapenwolisolatie

Het meest optimale isolatiemateriaal in de wandconstructie van een Tiny House is zonder meer schapenwol. Het kan, zelfs bij een gering gewicht, bijdragen aan een goede faseverschuiving, oftewel koelte in de zomer. Daarnaast kan de keratinevezel tot een derde van haar eigen gewicht aan vocht opnemen zonder isolatiewaarde te verliezen. Voor degenen die geen dierlijke producten willen gebruiken bestaan er natuurlijke ook plantaardige alternatieven zoals bijvoorbeeld houtvezelisolatie.

Foto's: V&S Authentiek Bouwen

Houtvezelisolatie

Gutex Thermoflex houtvezelisolatie kan tussen staanders worden ingezet en komt qua eigenschappen dicht bij die van schapenwol. Het heeft een iets hogere dichtheid en gewicht en scoort daarmee net iets hoger in de faseverschuiving. Aan de buitenzijde kan Gutex Multiplex-top doorlopend worden aangebracht om de koudebruggen van de houten staanders te onderbreken.

Katoenisolatie

Een gerecycled alternatief voor tussen de staanders is Métisse katoenisolatie. Het is gemaakt van afgedankt textiel, bestaat voor 85% uit katoen, en is in veel formaten leverbaar. Katoen heeft van nature hoge thermische en akoestische eigenschappen en is daarom zeer geschikt voor gebruik als isolatie.

Bussen & Campers

Bij het ombouwen van een bestelbus tot camper komt veel kijken. Een van de belangrijkste punten van de voorbereiding is het waterdicht maken van je bestelwagen. Bussen worden niet gemaakt als camper en hebben dan ook niet de benodigde detaillering gehad om op die manier waterdicht te zijn. De bumpers of side trims aan de zijkant van bijvoorbeeld een Mercedes Sprinter gaan na een paar jaar in gebruik lekken langs de bevestigingsclips. Voor een bestelbus is dit niet zo erg omdat het vocht op een plek komt waar het met een dikke laag is ingevet zodat het niet kan roesten. Voor een camper is dit uiteraard niet wenselijk omdat je het afsluit met plaatwerk en vocht minder makkelijk kan verdampen. Je kunt dit oplossen door een kleine hoeveelheid Orcon Classic kit aan te brengen op de bevestigingsclip die in de bus klikt. Dit product wordt normaal gesproken gebruikt om folies en kleine kieren luchtdicht te maken, maar kan zowel buiten als binnen gebruikt worden, kan tegen extreme temperaturen, blijft elastisch en is oplosmiddelvrij. Dat laatste merk je ook tijdens het verwerken; het voelt veel beter aan dan reguliere camperkit. 

Foto's: Overland Campers 

De bestelbus in dit voorbeeld had daarnaast ook vochtschade aan de binnenkant van de wielkasten van de achterwielen. De zijwanden van de bus worden tijdens het proces tegen de vloer aan geplaatst en afgewerkt met een coating aan de buitenkant. Deze was gaan scheuren op de scherpe randen, en het vocht dat ertussen was gekomen had al behoorlijke roestplekken veroorzaakt. Ook dit is dus belangrijk: de roest verhelpen en de bestelbus aan de buitenkant weer waterdicht maken.

Condensatie

Wij hebben gemerkt dat een kleine hoeveelheid schapenwol van 5 tot 10 kg al een sterk effect heeft op het binnenklimaat. Waar normaal gesproken slapen in een niet-geïsoleerde bus of auto resulteert in condensatie tegen het plaatmateriaal en ramen, blijft de bus condensatievrij door een paar kg aan schapenwol. Dit wil zeggen dat de wol het vocht tijdelijk heeft opgeslagen in zijn vezels in plaats van dat het gecondenseerd is tegen het metaal. Als je daarnaast zorgt voor voldoende ventilatie, doet de zon op de bus de rest en kan de wol het vocht weer op een natuurlijke manier kwijt, zonder dat het zich ophoopt in het isolatiemateriaal.

   
Foto's: Project Humboldt

Vloerisolatie Camper

Voor het isoleren van een campervloer zijn er meerdere mogelijkheden op het gebied van natuurlijke isolatie, mede afhankelijk van hoeveel ruimte je hiervoor wilt opofferen. Een dunne, goede oplossing is met 9mm schapenwolvilt, waarbij je de vloer eerst egaliseert met kurkkorrels. Deze methode maakt het echter lastiger om alles precies op gelijke hoogte te krijgen. Een andere mogelijkheid waarbij dit probleem zich niet voordoet is de vloer eerst egaliseren met kurkkorrels, en daarna kurk isolatieplaten aanbrengen voor extra isolatie. Deze kurkplaten zijn al verkrijgbaar vanaf een dikte van 1 cm.

   
Foto's: Project Humboldt

Wandisolatie en Dakisolatie Camper

Voor het isoleren van de wanden en daken in een camperbus is schapenwolisolatie de mooiste oplossing. Het heeft een hoge isolatiewaarde, is schoon, makkelijk verwerkbaar en gezond voor het binnenklimaat. Hiervoor zijn twee typen wol geschikt: Isolena Optimal en Isolena klemvilt. De Optimal weegt 18 kg/m³ en de Klemvilt 30 kg/m³. Doordat laatstgenoemde meer wol per cm bevat, zorgt dit voor ongeveer 20% betere isolatiewaarde (Rd) en faseverschuiving. Daarnaast heeft het een hogere geluidsreductiewaarde en kan het bijna twee keer zoveel vocht bufferen zonder dat er condensatie optreedt. De klemvilt is daarmee dus extra geschikt voor premium toepassingen.

Naast de wolisolatie die je aanbrengt tussen het stalen frame van de bestelbus, kun je over het stalen frame nog een thermische ontkoppeling aanbrengen zodat warmte en kou van buiten niet direct via het plaatmateriaal in je bus/camper komen. Om zo min mogelijk ruimte hiervoor te verliezen kun je hierover heen schapenwolvilt aanbrengen.

   
Foto's: Project Humboldt

Gebruik je een camper het hele jaar door? Dan raden wij aan om de schapenwol af te werken met de Pro Clima Intello. Deze folie heeft een intelligent membraan en kan afhankelijk van de omstandigheden van het binnenklimaat zowel dampopen als bijna dampdicht worden. Hiermee voorkom je dat er te veel vocht vanuit de bus in de wanden komt. Deze kun je vastzetten met Tescon Vana tape of Orcon Classic kit.

Natuurlijke Eindafwerking 

Voor de afwerking van het interieur is de Ecoplex Multiplex een zeer geschikte plaat. De Ecoplex Multiplex is een lichtgewicht houtplaat en daarmee zeer geschikt om als bouwplaat in de camperbouw te gebruiken. De Ecoplex is in veel maten beschikbaar, vanaf een flexibel buigplex voor de wanden tot dikkere platen voor het maken van kastjes en meubels. De plaat is gemaakt van populierenhout en is PEFC-gecertificeerd. Het populierenhout geeft een mooie natuurlijke uitstraling en kan behandeld worden met bijvoorbeeld een onzichtbare was olie van Horsemen of met een houtverf zoals Auro 517.