Schapenwol als redder in de klas

Een school in Felben-Wellhausen wilde duurzaam bouwen met lichte houtconstructies, een pelletverwarming en een krachtige 11 kW-fotovoltaïsche installatie. Kort na de ingebruikname in de zomer van 2004 ontstonden echter gezondheidsklachten bij leerlingen en docenten: branderige ogen, ademhalingsirritaties en hoofdpijn. Al snel bleek de boosdoener: een te hoge concentratie formaldehyde in de binnenlucht.

Achtergrond & motivatie

De schoolleiding en het bouwteam hadden een sterke focus op duurzaamheid en gezond binnenklimaat. Toen de klachten aanhielden, besloten zij grondig onderzoek te doen om een blijvende oplossing te vinden die sloop of grote vervangingen kon voorkomen.

Technische uitwerking & materialen

Uit metingen bleek dat vooral de 3-laagse houten panelen en de gipsvezelplaten formaldehyde afgaven. Deze waren niet alleen als wand- en plafondbekleding gebruikt, maar ook toegepast in de dragende delen van de constructie. Met name de houten holle box constructies in het plafond zaten complex in elkaar. Er werd gezocht naar een materiaal dat formaldehyde kon binden en afbreken: schapenwol. Een speciaal 1 mm dun schapenwolvlies kon op de dragende elementen worden aangebracht, waardoor het formaldehyde duurzaam chemisch werd gebonden.

Organisatie & werkwijze

Stap voor stap zijn de meest kritische panelen verwijderd en vervangen, terwijl de dragende constructies werden voorzien van het schapenwolvlies. Dankzij een gestructureerde samenwerking tussen bouwkundigen, milieu-experts en het schoolbestuur konden de werkzaamheden zonder volledige sluiting van de school plaatsvinden.

Voordelen & uitdagingen

Het grote voordeel van schapenwol is de langdurige werking: het bindt niet alleen formaldehyde, maar houdt dit ook vast, zonder dat er nieuwe schadelijke stoffen vrijkomen. De grootste uitdaging was de verwerking in de bestaande constructies: sloop zou te ingrijpend zijn, maar de dunne schapenwolvlieslaag bood uitkomst.

Ervaringen & resultaat

Na ruim negen maanden renovatiewerk waren de formaldehydewaarden weer op normaal niveau en konden leerlingen en docenten met een gerust hart terugkeren. Dit project toont aan dat innovatieve én natuurlijke materialen, zoals schapenwol, een duurzame en betaalbare oplossing kunnen bieden om de binnenluchtkwaliteit te verbeteren. De school bewijst dat een combinatie van technologie, milieubewustzijn en praktische oplossingen leidt tot gezond ademhalen in een duurzame omgeving.